Fysiek trainen
Het is maandagochtend. Om 09.30 start mijn training over het omgaan met mensen met psychische kwetsbaarheden aan consulenten en jobcoaches van een sociale werkvoorziening.
Ik bel aan bij de slagboom en herken de vriendelijke stem van de receptionist die mij het afgelopen jaar steeds binnen laat. Ik parkeer mijn auto en loop via de hoofdingang naar binnen. Daar krijgt de vriendelijke stem van de intercom zijn gezicht en ik wordt begroet met een warme glimlach. “Daar bent u weer, goed weekend gehad?”
Ik loop door het gebouw op weg naar de volgende balie waar ik me moet melden om een dagpasje te krijgen. Ik zie de jongen achter zijn computer zitten en ik weet dat hij mij ook heeft gezien. Toch druk ik op het belletje omdat ik ondertussen weet dat de jongen dan pas opstaat om mij te komen helpen. Ook hier krijg ik weer een grote glimlach. En hoewel ik dit ritueel inmiddels al tientallen keren met dezelfde jongen heb bewandeld zie ik ook nu weer zijn grote vragende bruine ogen. “Goedemorgen, heb je een dagpasje voor me?” vraag ik. “Ja natuurlijk, weet u de weg?” antwoord de jongen zoals altijd. “Ja hoor, ik weet de weg” zeg ik lachend, “ik zou hem blind kunnen vinden” denk ik er stiekem gniffelend achteraan.
Mijn laptop is aangesloten op de beamer, alles werkt, heel fijn, ik haal mijn eerste kopje koffie. Zo’n tien minuten voor aanvang van de training komen de eerste deelnemers binnen. Na een welgemeend goedemorgen maak ik alvast een praatje met hen. Ik neem een aantal zaken waar; met welke energie elke deelnemer binnenkomt, hoe men op mij en op elkaar reageert, wie drinkt er koffie en wie thee. Welke plek men uit kiest en hoe deze plek zich verhoudt tot mij en tot de andere deelnemers. Iemand maakt een grap over de maandagmorgen, het ijs is gebroken, de verbinding is gemaakt.
Een veilige leeromgeving creëren
Heel eerlijk gezegd had ik niet gedacht dat ik mijn trainingen ooit online zou gaan geven. Ik richt me binnen mijn trainingen voornamelijk op groepsdynamiek en persoonlijke ontwikkeling. Ook komen de thema’s die ik behandel vaak dichtbij voor mensen en deelnemers worden dan ook regelmatig persoonlijk geraakt. Dat is ook juist wat ik zo mooi vindt aan mijn werk. Naast dat de deelnemers professionals zijn, zijn ze bovenal gewoon mens.
Ik was huiverig dat ik als trainer vooral informatie zou kunnen zenden binnen het online trainen. Dat de interactie veel stroever tot stand zou komen en ik deelnemers, soms letterlijk, niet voldoende in beeld zou hebben waardoor ik de verbinding zou verliezen.
Wanneer ik fysiek training geef heb ik de deelnemers in een u om me heen zitten. Ik hoor elk zuchtje, kuchje, ik zie elke verschuiving en gezichtsuitdrukking. Ik voel de energie in de ruimte en de dynamiek tussen de mensen. Wanneer iemand persoonlijk geraakt wordt heb ik dat snel door. Samen met de groep kijken we hoe we de ander het beste kunnen ondersteunen. Iemand kan even de ruimte uitlopen, een collega kan eventueel even mee lopen naar de gang. Als trainer kan ik zorg dragen voor de veiligheid van die ander.
Daar zat dus ook mijn grootste weerstand op online trainen. De belangrijkste vraag was; kan ik online dezelfde veilige leeromgeving creëren dan wanneer ik fysiek train?
Als voelen en denken niet meer helpen, is doen ineens de beste optie
Van half maart tot half augustus hebben al mijn trainingen stil gelegen. Van eind augustus tot eind oktober heb ik weer fysiek kunnen trainen. Zo fijn! Al was ik me er wel steeds van bewust dat een nieuwe lockdown vanwege Corona op de loer lag. Toen de tweede golf er inderdaad kwam hield ik mijn hart vast. Kan ik fysiek blijven trainen? Een van mijn grootste opdrachtgevers kwam als eerste met de vraag of ik mijn trainingen ook online aan kon bieden. Mijn gevoel is onder normale omstandigheden mijn grootste en meest betrouwbare raadgever. Op de tweede plaats staat denken. Ik heb gevoeld, ik heb gedacht, maar ik kwam er niet uit. Mijn gevoel zei me dat ik niet durfde vanwege de veiligheid, mijn denken zei me dat ik vast niet de kwaliteit zou kunnen leveren die ik normaal gesproken lever. Maar ik had ook inkomen nodig. En aangezien ik dat inkomen vanaf april volledig als zelfstandige genereer was de angst voor het onbekende mijn slechtste raadgever. Er zat maar één ding op; het gewoon gaan doen. Ik trok de stoute schoenen aan, volgde een opleiding bij de Zoomschool van Elja Boxman (https://eljaboxman.nl/zoom-school/) en vormde mijn trainingen om naar een online variant.
Online trainen
Het is maandagochtend. Om 09.30 start mijn training over het omgaan met mensen met psychische kwetsbaarheden aan consulenten en jobcoaches van een sociale werkvoorziening. Het is nog een beetje donker buiten omdat het een regenachtige dag is. Ik schuif de panelen wat verder open in de hoop dat dit wat meer daglicht op zal leveren. Wanneer ik de lamp boven de eetkamertafel aan heb zie ik er namelijk uit als een nieuwslezeres in de jaren 70, het beeld is korrelig en gek van kleur. Ik zet mijn laptop aan en start de zoommeeting. Het is er stil, zoals het stil is in huis. De kinderen zijn net naar school en mijn man zit boven, verbannen naar de geïmproviseerde werkplek op de logeerkamer. Ik controleer of ik alles goed klaargezet heb. Alles werkt, heel fijn, ik zet de waterkoker aan voor thee. Geen koffie, want die wordt te snel oud in mijn thermoskannetje. Zo’n tien minuten voor aanvang hoor ik het belletje dat afgaat wanneer zich iemand in de wachtruimte van Zoom bevindt. Mijn hart maakt een sprongetje, fijn, een ander mens! Ik laat de persoon toe en verwacht dat er een vriendelijk gezicht zal verschijnen. Maar ik zie niemand… Ja er komt wel iemand binnen maar die heeft camera en geluid nog uitstaan. Waarschijnlijk nog een laatste telefoontje, toiletbezoek of rondje koffie… Gelukkig klinkt al snel opnieuw het belletje. Elke deelnemer komt binnen met zijn/haar eigen energie. De een vrolijk, de ander terughoudend. Sommigen zie ik maar die zijn nog met iemand anders in gesprek en sommige mensen hebben wat technische problemen. Ik begroet iedereen met een welgemeend goedemorgen en met sommigen maak ik alvast een praatje. Over de kat die door beeld loopt, de echtgenoot die een kopje thee komt brengen, het schilderij op de achtergrond of de beeldkwaliteit. Wanneer iedereen binnen is en de technische problemen zijn opgelost maak ik een grap over de maandagmorgen. Het ijs is gebroken, de verbinding is gemaakt, letterlijk en figuurlijk.
Fysiek vs online, wie is de winnaar?
Ik ben nu anderhalve maand en talrijke online trainingen verder. Mijn angst is verdwenen. En bleek achteraf gezien zelfs ongegrond. Het vraagt een goede voorbereiding en een investering om de technische kant van het online programma eigen te maken. Ook het maken van heldere afspraken met de deelnemers, het houden van voldoende pauzes en het blijven checken hoe de deelnemers zich voelen zijn van groot belang. Daardoor lukt het me om de kwaliteit en de veiligheid te waarborgen. Ik maak verbinding, er is interactie en de deelnemers zijn lovend in hun feedback. En ik blijk het best goed te doen op beeld, dus da’s ook een meevaller.
Fysiek trainen blijft mijn voorkeur houden. En niet alleen van mij, ook de deelnemers geven aan dat ze liever fysiek getraind worden. Ik vind dat je tijdens fysieke trainingen toch makkelijker de diepte in gaat, online trainen blijft toch wat meer op de oppervlakte. Maar toch, echt een duidelijke winnaar uitroepen kan ik niet. In beide vormen voel ik me als een vis in het water. Ik mag doen wat ik het allerliefste doe; mensen trainen